Câu chuyện về học viên

…

Các bước đầu đi Anh khá là thuận lợi, chỉ có khó khăn nhất là cảm giác không chắc là mình sẽ đậu vì em không có background làm giáo viên mà kinh nghiệm giảng dạy đến lúc đó cũng chưa được một năm. Cảm giác cũng phiêu phiêu mà cận deadline nữa nên em viết Letter of purpose trong vòng có một tuần thôi. Em cứ túc tắc làm, có ý tưởng là em lại viết ra, rồi sau đó dành 2 ngày để hoàn chỉnh.

Hầu hết ai cũng nghĩ letter of purpose là cái gì đó ghê lắm. Đối với việc nộp vào một chương trình học thì em thấy quan trọng nhất là thể hiện được là mình có khả năng về học thuật, bằng cách chỉ ra là mình đã học hành những môn này, kết thúc bậc học với những kết quả điểm như thế này trong quá khứ. Bí kíp là có thành tích gì thì khoe ra hết. Phải thể hiện cho họ là với những thành tích đó thì mình cũng phải có những kỹ năng nào? Tư duy phân tích, nghiên cứu, quản lý thời gian …

Thứ hai là họ cũng muốn thấy được sự nghiêm túc của mình đối với việc theo đuổi và hoàn thành khóa học, nên mình phải thể hiện dự định trong tương lai của mình. Ví dụ như là mình sẽ làm gì với kiến thức có được từ khoá học, điều gì thôi thúc mình đi học, và sau này tốt nghiệp xong sẽ làm gì cho bản thân và thậm chí cả cộng đồng. Mà phải nói cụ thể nha. Nói cụ thể hết sức. Em nhớ là em cũng viết thật thôi. Em cảm giác là công việc dạy học có ý nghĩa với em.

Rồi em nêu ra một kỷ niệm mà em giúp đỡ học sinh và em cảm thấy như thế nào, và thế là em quyết định là sẽ đi theo con đường này. Em cũng chia sẻ là em có ý định là về quê của em để mở lớp hay trung tâm Tiếng Anh để giúp cho các bé ở quê. Bây giờ thì chưa nhưng đó sẽ là một trong những dự định mà tương lai em sẽ thực hiện.

Xong hồ sơ thì đến khúc thì tìm nhà, tưởng thế nào chứ không hề khó đâu! Em nghĩ cách tốt nhất là các bạn kết nối với một anh chị hay bạn nào đó đang ở Anh sẵn, rồi hỏi xem có biết nhà nào không. Các anh chị sẽ hoặc là gửi tên trang web hoặc là giới thiệu nhà cho các bạn.

Ngoài ra, còn có group hội sinh viên Việt Nam ở Nottingham trên FB, năm nào cũng có người pass phòng, hoặc các bạn có thể lên đó hỏi trực tiếp. Trước khi chuyển tiền, nếu các bạn muốn chắc chắn thì cũng có thể hỏi các anh chị. Ngày xưa em toàn tìm trên mấy trang web. Trước khi về, em còn thuê 1 phòng trong vòng 2 tháng thôi, vậy mà vẫn có cô cho em ở, vì cô bảo em là con bé ngày xưa thuê chỗ cô cũng là người việt mà con bé đó dễ thương lắm, nên là ok con, em không phải đặt cọc gì luôn!

Em cũng thích thành phố Nottingham, em đến London 1 số lần, nhưng em luôn có cảm giác là London đông đúc quá. Nottingham có nhiều chỗ để giải trí nhưng chỉ tập trung ở trung tâm thôi, còn đi xa một xíu thì là có thiên nhiên ngay. Kiến trúc ở anh nói chung, nhà gạch đỏ, rồi tường đá cổ kính, đưa tay lên là chụp tấm nào cũng đẹp hết trơn á.

Và đúng như ‘lời đồn’. Em cũng chưa thấy khoá học nào mà giáo viên nhiệt tình với học sinh như vậy luôn! À đúng rồi, có một môn, em nộp bài luận thứ nhất bị trễ. Ở đây có quy định là dù điểm thực của bài cao đến mức nào thì khi nộp trễ em cũng chỉ được ‘qua môn’ (passed) thôi, tức là khoảng 5/10 điểm như ở vn thôi.

Thế là bài luận thứ hai, cô phụ trách môn đó, tuần nào cũng gửi email hỏi thăm xem em làm đến đâu rồi, gửi cho cô coi đi, có gì cần hỏi không.

Cô theo sát từng học viên như vậy làm cho mình có động lực học hơn hẳn. Mà em thấy khá là hay là mỗi học sinh sẽ có một personal tutor (gia sư) riêng, mà personal tutor không chỉ giúp học sinh về vấn đề học thuật mà còn cả vấn đề cá nhân nữa.

Hồi mới qua em cảm thấy viết bài luận rất là khó bởi vì khoa yêu cầu làm bài luận 2000 từ, mà trước giờ em chỉ mới viết những bài luận dài chừng 250 từ để đi thi ielts thôi. Nói chung là phải tự đọc sách và phải tự tìm đọc các bài báo nghiên cứu và khi viết phải thể hiện được là mình đã nghiên cứu các vấn đề đó. Em cảm thấy khó vì mình dễ đi lạc, vì thường mình đọc quá nhiều và chưa biết cách tóm gọn lại.

Nên em có tâm sự với personal tutor thì cô đó bảo em là “vậy thì em đi làm teaching assistant (phụ giảng) cho một thầy dạy academic writing ở trường, thì thế nào trong quá trình làm sẽ học được cách viết thôi”. Công nhận là sau khi đi trợ giảng khoảng 2 buổi thôi, em đã học được rất là nhiều về mặt lý thuyết. Em rất là cảm động, vì dù chỉ là tutor bình thường không phải bắt buộc nhưng cô luôn tạo điều kiện hết mức để bọn em có thể phát triển được một cái mảng nào đó nếu mình chịu khó chia sẻ với cô.

Cái thứ hai nữa là, ở các khoá MA tesol nổi tiếng khác ở Anh thì hầu hết là thiên về học thuật nhiều. Chủ yếu là đọc và nghiên cứu nhiều, và viết bài luận. Nhưng ở NTU thì có những học phần về thực hành em thấy khá là thiết thực. Em nhớ là có tổng cộng 4 buổi dạy thực hành. Mỗi buổi mình sẽ chuẩn bị dạy cho học sinh thật luôn.

Tức là những học viên ở khoá đó, có người đã đi dạy rồi, có người mới vào nghề hoặc chưa từng đứng lớp thực tế, sẽ cùng nhau áp dụng những cái vừa học vào việc giảng bài. Em nhớ buổi đầu tiên dạy thì em cực kỳ lo lắng. Vì khi ở nhà, em chỉ có dạy qua mạng là nhiều mà là học sinh người Việt, còn ở đây thì học sinh ở khắp mọi nơi, từ châu u, châu Á, châu Phi, vùng Địa Trung Hải, nơi nào cũng có.

Mà hầu hết học sinh lớn tuổi hơn mình, có vài bạn trẻ ngang ngang mình. Chưa cần dạy chỉ cần bước vào lớp thấy nhóm đó thôi là em thấy sợ rồi. Thì buổi đầu tiên ai cũng run sợ mà, có những bạn mới học đại học xong, tầm 22 tuổi, chưa từng đứng lớp bao giờ. Có một số bạn cầm tay em mà run cầm cập luôn. Nhưng được cái là hầu hết các bạn đăng ký khóa học đó, chủ yếu là những người có tinh thần học hỏi và nhu cầu muốn học. Nên chỉ cần đứng dạy khoảng tầm 5-10 phút thôi là em có thể cảm thấy không khí buổi học rất là sôi nổi.

Em cho các bạn xem video về Việt Nam, vừa là cơ hội để quảng bá văn hoá vừa dễ tạo ra mối liên kết với các học sinh hơn. Và các bạn rất hứng thú luôn! Em cảm thấy không khí thay đổi liền, nói chung là đối với giáo viên, chỉ cần cảm thấy học sinh có hứng thú học là em đã thấy tự tin liền rồi.

Em thấy các buổi dạy thực hành này hay nữa là khi không dạy thì mình sẽ ngồi đằng sau để quan sát và viết góp ý, ví dụ như cái nào tốt, cái nào cần cải thiện hơn. Một nhóm 3 người dạy thì sẽ có một buổi họp chung với thầy cô giáo hướng dẫn, để nói về những cái mà mình làm tốt và cái mà mình cần cải thiện.

Cá nhân em thấy đây một cái khá là tốt, vì cái mình dạy là một chuyện mà mình học được từ các giáo viên trẻ khác là một chuyện nữa. Mà em thấy làm việc với các bạn đến từ những nước khác nhau còn làm cho suy nghĩ của mình rộng hơn và cởi mở hơn.

Hiện tại thì em vừa dạy online vừa làm quản lý chất lượng giáo trình ở một tập đoàn giáo dục, bao gồm các trường đại học. Trong MA tesol, ngoài kiến thức nền tảng về kỹ thuật của việc giảng dạy, còn có 1 module (môn) về materials và assessment (Tài liệu Giảng dạy và Phương pháp đánh giá), rất là phù hợp với những người làm về phát triển giáo trình như em. Môn đó yêu cầu bọn em phải thiết kế một khoá học giả đinh, mà như thật luôn chị.

Bọn em phải thảo luận với nhau, chọn, điều chỉnh (adapt and adjust) 1 cuốn giáo trình chính sẵn có, có để phù hợp với học sinh của mình. Em thấy bài tập này khá là hay, vì bản thân bọn em đến từ 3 nước khác nhau, nên có những khía cạnh về cả văn hoá và học thuật mình cần phải chú ý. Nhờ có khoá học đó, em làm công việc hiện tại cũng dễ hơn, vì em có kiến thức và kinh nghiệm thực tế, và khi đi phỏng vấn làm bài kiểm tra cho vị trí này thì em cũng được đánh giá cao.

Em thấy là khoá học MA Tesol liên kết giữa NTU với VNUK như vậy rất là tốt luôn, em cũng có chút ghen tị đó. Em hồi đó có học bổng ở Việt Nam là 4000, thì tính ra vẫn còn khoảng 9000, vẫn đắt hơn các bạn phải đóng. Học phí rẻ hơn là một chuyện mà trải nghiệm ở Anh chỉ có ít hơn bọn em 3 tháng thôi, không có gì khác nhiều lắm.

Các bạn vẫn được qua Anh làm du học sinh, vẫn có cơ hội để học tập với những giảng viên tốt như vậy, vẫn được tham gia các khóa thực hành giảng dạy thì em không phải ở đâu cũng có. Với lại ở NTU được gặp nhiều bạn đến từ các nền văn hoá, đất nước rất đa dạng nữa, nên vui! Mà nhất là từ năm nay trở đi các bạn còn có cơ hội ở lại Anh tìm việc 2 năm, chứ hồi em thì chỉ được cho có 3 tháng thôi.

Kỷ niệm mà em mang về tận Việt Nam, sau chuyến đi du học, lại là những người bạn Việt Nam mà em quen ở bên đấy! Thật ra lúc mới qua em cũng không nghĩ là mình sẽ làm quen được nhiều bạn người Việt lắm mà nghĩ là em sẽ quen với nhiều bạn quốc tế hơn. Nhưng mà ở được một thời gian thì em biết rồi chơi thân với một nhóm bạn, mà có đứa còn nhỏ tuổi hơn em nữa kìa, có một số đứa học chung khóa, ở gần gần nhau. Em tuy không ở chung nhà với mấy bạn nhưng được xem như là một thành viên trong nhà luôn.

Ở bên đó, trong những ngày lễ hội truyền thống của Việt Nam, may mắn là em có một nhóm bạn để chia sẻ và hiểu được văn hoá của mình. Nếu không chắc em sẽ thấy cô đơn lắm! Đến tận sau này, trước khi có covid, lâu lâu bọn em vẫn tụ tập tổ chức ăn uống 2 -3 tuần 1 lần. Thế mới thấy, có những cái duyên mà tình cờ mình gặp được, ở những nơi mà mình không kỳ vọng gì nhiều, và lại gắn bó cùng nhau lâu thế.

Nhưng mà em vẫn muốn dạy nhiều hơn nên em vận dụng những kiến thức mà mình đã có được trong khoảng thời gian vừa rồi để áp dụng và phát triển chương trình dạy của mình cho tốt hơn. Em đang làm song song cả hai việc luôn, thiết kế giáo trình, dạy rồi test những giáo trình mà em đang xây dựng. Em vừa dạy vừa kiểm tra xem có hiệu quả không.

Vì em dạy trẻ em cấp 1, cấp 2, thì cái cốt vẫn là một chương trình chung, nhưng em muốn điều chỉnh để phù hợp với việc dạy online hơn. Em cảm giác như mình phù hợp với việc dạy online hơn, quan trọng nhất là phải tạo được tương tác, giữa mình và học sinh là một chuyện, nhưng mà làm sao để học sinh tương tác với nhau là một chuyện nữa. Ở lớp thì đơn giản là mình kêu hai em nói chuyện với nhau đi “work in pairs” hay in groups, các bé quay ra nói chuyện với nhau là được.

Dạy online thì tương tác mang tính 1:1 nhiều hơn. Online thì thời gian hạn chế hơn. Học sinh học online mà nhỏ nữa, cấp 1, các em dễ chán rồi lại làm việc riêng, có quản lý hơn, học sinh lớn tuổi hơn thì có thể là sự tập trung cao hơn. Em chọn phương pháp này vì em thấy làm việc ở nhà phù hợp với em hơn. Cái thứ hai là cái việc mà đảm bảo là mình đều theo sát được tiến độ của mỗi học sinh, mà để các em tiến bộ nhanh thì các bé phải làm việc tại nhà.

Mà không giống xưa là làm bài tập về nhà, cô thu lại rồi chấm. Mà em sẽ gửi sách riêng, các em làm, chụp hình rồi em sửa, nên suốt ngày phải chạy theo nhắc. Em cũng đang suy nghĩ làm sao để cải thiện việc này. Nên em cũng đang lập cái file theo dõi với một vài các công cụ để track tiến độ các bé để phụ huynh cập nhật tiến độ của con mình.

Accommodation
Thì bọn em phải làm việc chung với nhau để sắp xếp nội dung dạy rồi các trình tưj dạy để điều phối 1 nhóm học sinh cho suôn sẻ. Còn lần khác thì bọn em chọn 1 case study giả tưởng để phát triển một giáo trình giả định cho khoá học đó, phải chọn 1 course book rồi tuỳ vào cái giả thiết của mình để điều chỉnh nội dung của course book đó để phù hợp với đối tượng học sinh. Thì Case study làm việc nhóm được thiết kế khá là hay. Châu âu, châu á, các nước địa trung hải, em đều có cơ hội được làm việc cùng rồi.

Đi làm thêm cũng chỉ để đi du lich thôi. Khoảng em đi làm thêm nhiều nhất là khoảng thời gian làm khoá luận. Vì không phải lên trường nên em có thể tự sắp xếp thời gian, ban ngày đi làm tối học hoặc người lại. Và sau khi làm xong khoá luận thì có làm gì nữa đâu chị, em đi làm thêm và đi du lịch. Các công việc trả lương cơ bản bên này thì họ yêu cầu mình có giấy tờ đầy đủ, được phép đi làm và có khả năng tiếng anh trôi chảy nếu mà phải giao tiếp với khách nhiều. Em có đăng ký với một 1 agency khi mà có event gì mà thiếu người thì họ gọi mình.

Ví dụ như làm ở các quầy bar, buổi tối lễ hội hay thiếu người, hoặc làm ở trường đua ngựa, sân bóng đá. Cái công việc đó tuy là lâu lâu mới có một ngày thôi nhưng mà em sẽ được đi chơi, họ có xe đưa đón mình đến một thành phố khác. Vừa chơi vừa làm. Với làm ở các ngày lễ, mùng 1 hay noel thì lương sẽ được tăng gấp rưỡi hay gấp đôi nhiều. Nên tuy lương không nhiều nhưng đủ tiền đi du lịch và chi trả một phần tiền ăn. Em biết có nhiều bạn khi qua bên đấy chỉ đủ tiền học phí và phải cố gắng làm nhiều để mà đủ tiền trả ăn uống. Có nhiều khách dễ thương lắm.

Có lần đi làm bartender đó chị mà em chưa biết pha nhiều, em biết pha có 2 loại à, vodka với gin tonic lemonade, cơ bản nhất. Còn các loại khác là em toàn hỏi khách là họ muốn pha như thế nào để em pha theo, đến mức như vậy luôn đó, có chị thấy em lúng túng quá mà tip cho đến 5 bảng luôn, cũng nhiều nha, mà khách cứ kêu em là “giữ đi, giữ đi”, mà đúng ngay lúc supervisor đứng bên cạnh, thế là em phải bỏ vào hộp chung, tiếc dễ sợ.

Em thấy mấy thầy cô thì cũng dễ thương luôn. Sara Khan – cô là giảng viên chính môn materials and assessment

Amy thì cô giống như kiểu the mom of the class. Mình có thể thấy rõ cô có vai mom. Cô lại nói chuyện rất nhỏ nhẹ, mà cô nói chuyện với ai thì cô cũng tìm ra được cái gì đó để họ cải thiện hơn, hoặc đơn giản là cô nói chuyện dễ gần quá nên mọi người dễ mở lòng, chia sẻ với cô nhiều hơn. Và cô sẽ đưa ra lời khuyên. Từ sau 2021 là các bạn sẽ được ở lại,

Sam thì em thấy khoá về Nghiên cứu của thầy rất là hữu ích khi làm dissertation – liên quan đến quantitative, vì thầy sẽ hướng dẫn từ đầu. Từ những nền tảng liên quan đến kiến thức thống kê, cho đến cách sử dụng phần mềm spss. Khi em dùng các kiến thức thầy cho để áp dụng vào bài luận văn tốt nghiệp của em thì em thấy rất là dễ hiểu luôn, nên em nghĩ là khoá học của thầy sẽ giúp các bạn tiết kiệm rất nhiều thơi gian. Không phải mò mẫm các phầm mềm. Vì phần mềm chỉ là một phần thôi, thầy sam sẽ giúp các bạn hiểu được bản chất, mà cơ bản thầy rất nhiệt huyết như hầu hết các giáo viên trong khoá học của em nên mình cũng cảm thấy bài giảng dễ vào, dễ tiếp thu hơn.

Em làm việc nhóm cũng nhiều, Phương pháp dạy của các thầy cô hướng về collaborative – hợp tác, và communicative – giao tiếp nhiều nên hình như buổi nào cũng thảo luận nhóm, còn nói về assignemnt chung với nhau thì 1 lần là bọn em hợp tác để dạy chung 1 nhóm học sinh.